Waarom
heet Acanthus ACANTHUS?
Toen Bert van Ooijen in 1993 van start
ging met zijn kwekerij, gaf hij deze de naam Acanthus. Hoe
bedenk je een naam die past bij en uitdrukt wat je wilt met je
bedrijf? We doken de wereld van het plantenrijk in en vonden het
antwoord: Acanthus, een fascinerende plant met een boeiend en rijk
verleden. De fors gebeeldhouwde bladeren inspireerde menig
kunstenaar bij architectonische ontwerpen. De schoonheid van natuur
en kunst komen zo samen. En last but not least gaf onze
toen15-jarige dochter ons de gouden tip: laat de naam beginnen met
een A, dan sta je overal bovenaan. Kortom één plant, één naam, maar
het zegt veel, zoniet alles over ons bedrijf.
Geschiedenis
De oude Grieken moeten de plant wat
stekelig hebben gevonden, getuige de naam Acanthus die
“doorn” betekent. In Turkije, Griekenland of Sicilie groeit de plant
als onkruid en tiert welig tussen de restanten van de oude Griekse
en Hellenistische cultuur. Volgens de overlevering was de architect
Callimachus de allereerste die het bladmotief van de Acanthus
toepaste als versiering van tempelzuilen. De Romein Vitruvius
schreef een boek over architectuur waarin de feiten rijkelijk
gelardeerd zijn met anecdotes. Eén daarvan betreft Callimachus: net
toen hij bezig was met het ontwerp van een tempel in Korinthe, zag
hij het graf van een jong meisje, waarop men een mand had gezet en
deze had afgedekt met een vierkante steen. De stengels van een
Acanthus waren door de mand heen gegroeid en omkransten met
welvende bladeren de zware steen die op de mand lag. Precies zo ziet
nu de bovenkant van een Korinthische zuil eruit, met een krans van
sierlijk omgebogen, ingesneden bladeren vlak onder de zware
vierkante steen die het tempeldak moet schragen.
Door de eeuwen heen is het
Acanthusbladmotief veelvuldig door kunstenaars gebruikt, vaak in
zo’n gestileerde of fantasierijke vorm dat de echte Acanthus
niet meer herkenbaar is.
Van
verleden naar heden
Na de Grieken waren het de Romeinen die
de Acanthus de tuin inhaalden. Dankzij Plinius de Jongere die
tussen 97 en 107 na Christus vanuit zijn buitenhuis brieven naar
Rome schreef over de tuin die hem zo na aan het hart lag: ”Voor
de zuilengang is een terras aangelegd met buxusheggen die in
verschillende vormen zijn geknipt en vandaar loopt de grond hellend
af, ook met dierenfiguren van buxus. Op het vlakke stuk golft, of
liever gezegd kabbelt, een bed vol Acanthus”. De beschrijving
zou zo een hedendaagse tuin kunnen gelden.
De plant
Acanthus is een zonnige,
zuidelijke plant afkomstig uit de bergachtige streken rond de
Middellandse Zee. De plant is nog meer geliefd om de bladeren dan om
de bloemen. De geschulpte of diep ingesneden bladeren die wij zo
mooi vinden zijn een overlevings-mechanisme. Door de diepe
insnijdingen neemt het oppervlak van de bladeren af en daarmee de
verdamping. De bladeren zijn bezet met venijnige stekels en ook de
onderste schutbladeren om de bloemen monden uit in een stevige
doorn. Planten als de Acanthus die zich goed bewapenen,
houden de meeste rovers op afstand tot de zaden rijp zijn en de
voortplanting is veilig gesteld.
De familie van de Acanthaceae
telt veel verschillende soorten, waaronder gloeiend oranje
bloeiende, tropische planten, die goed gedijen in mooie kuipen. Van
de vaste planten die in Nederland voorkomen, is slechts een drietal
winterhard: Acanthus mollis, Acanthus spinosus en Acanthus
hungaricus. Onweerstaanbare planten met decoratief geschulpte
bladranden en prachtige bloemtoortsen. Kortom een indrukwekkende
plant met een historisch verleden die tot ver voor onze jaartelling
gaat.
Schoonheid, natuur, kuipplant,
kunst/antiek, stekelig/prikkelend, (over-)leven, vooraan staan,
verleden en heden, tuinkunst....het zijn maar een paar kenmerken van
de Acanthus die zo goed passen bij KWEKERIJ
ACANTHUS. |